Κάστανο, Ένας υπέροχος ξηρός καρπός!

Σε περιήγηση σας στα ορεινά του νομού μας σίγουρα θα μαγευτείτε από τις μεγαλοπρεπείς καστανιές που δημιουργούν μια αίσθηση παραμυθιού. Ειδικά την εποχή του φθινωπόρου που στολίζονται από τους καρπούς τους που οι περισσότεροι ανυπομονούν να γευτούν.

Οι εντυπωσιακές αυτές αιωνόβιες κυρίες, είναι ιθαγενής των εύκρατων περιοχών του βορείου ημισφαιρίου. Τους αρέσουν με μεγάλα υψόμετρα γι’ααυτό τις συναντάμε μόνο σε υψόμετρο πάνω απο 250 μέτρα. Λέγεται ότι έχουν πάρει το όνομα τους από την αρχαία πόλη Καστάνη της Θεσσαλίας, ενώ άλλοι πιστεύουν ό,τι καρπός του έρωτα του Δία και μιας νύμφης. Στην καστανιά έχει αποδοθεί άλλη μία ονομασία που είναι το ”αρτόδεντρο” και προκύπτει από την θρεπτική αξία του καρπού της. Θα μπορούσε όμως να χαρακτηριστεί και ” φυσικό φαρμακείο” καθώς τα φύλλα, οι καρποί και ο φλοιός της μπορούν να χρησιμοποιηθύν για να θεραπεύσουν ή να ανακουφίσουν ασθένειες όπως οι αιμορροϊδες, η διάρροια, η ανορεξία, η δυσπεψία, ασθένειες των βρόγχων και ο κοκίτης, οι ρευματισμοί και ο πυρετός.

Ο καρπός της, τα κάστανα ανήκουν στους ξηρούς καρπούς. Συντορφεύουν συχνά στις κρύες νύχτες του φθινωπόρου και του χειμώνα σε συνδυασμό με την νέα σοδεία τσικουδιάς. Επίσης συναντιέται συχνά σε παραδοσιακά πιάτα αντικαθιστώντας το άμυλο ή τα λαχανικά. Συνήθως καταναλώνονται βραστά ή ψημένα ενώ γίνονται υπέροχο γλυκό του κουταλιού. Στους ανατολικούς πολιτισμούς καταναλώνεται με την μορφή αλευριού και είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη.

Τα κάστανα, όπως όλοι οι ξηροί καρποί έχουν πολλές θερμίδες, αλλά σε σύγκριση με τους υπόλοιπους είναι από τους πιο χαμηλοθερμιδικούς γιατί έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά. Μάλιστα τα κύρια λιπαρά οξέα του είναι το λινελαϊκό και το λινολενικό οξύ, δηλαδή τα ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα, που απδεδειγμένα έχουν προστατευτική δράση στο καρδιαγγειακό. Τα 100 γραμμάρια αποδίδουν 370 θερμίδες και αποτελούν καλή πηγή απαραίτητων αμινοξέων και υδατανθράκων ειδικά με την μορφή του άμυλου, τέλος έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά και χοληστερόλη. Έχουν χαμηλό προς μέτριο γλυκαιμικό δείκτη (ΓΔ= 57) και χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο ενώ αποτελεί καλή πηγή καλίου, που είναι απαραίτητο για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, της καρδιακής συστολής και της υδατικής ισορροπίας του οργανισμού. Αποτελούν πολύ καλή πηγή μαγνησίου (αντικαταθλιπτικές ιδιότητες), φωσφόρου (υγεία οστών και όρασης), ασβεστίου ( για τη μεταβίβαση των νευρικών ερεθισμάτων και την ενίσχυση των οστών και των δοντιών), σιδήρου. Επίσης αποτελεί καλή πηγή βιταμινών του συμπλέγματος Β. Συγκεκριμένα, περιέχει θειαμίνη, που είναι απαραίτητη για την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, ριβοφλαβίνη και βιταμίνη Β6, που βοηθούν στο μεταβολισμό των θρεπτικών συστατικών, και φολικό οξύ.

Τα παραπάνω το καθιστούν μία άριστη τροφή για όλες τις ηλικίες αλλά πρέπει να καταναλώνονται με σύνεση και μέτρο λόγω του θερμιδικού τους φορτίου και της στυπτικής τους δράσης.


Γεωργία Σπ. Πετράκη

Διαιτοόγος – Διατροφολόγος